Пасля першых міжнародных выпрабаванняў у галіне адукацыі па праграме PISA з легкай рукі нямецкіх калег з'явіўся выраз PISA- шок. На самай справе ў многіх краінах-удзельніцах вынікі даследванняў вызвалі сапраўдны шок - не ўсе пацвердзілі той узровень падрыхтоўкі навучэнцаў, які быў вызачаны падчас унутранных маніторынгавых даследванняў.